Ο Ζώτος και η Τουρκογιαννιώτισσα Χαβαή, με την πολυκύμαντη ερωτική τους σχέση, ο αινιγματικός και σοφός βαρκάρης σιορ Δονάτος, μια γυναίκα...
Ο Ζώτος και η Τουρκογιαννιώτισσα Χαβαή, με την πολυκύμαντη ερωτική τους σχέση, ο αινιγματικός και σοφός βαρκάρης σιορ Δονάτος, μια γυναίκα-αράχνη, με μάτια ωσάν σε κατάνυξη προσευχής αλλά και φλεγόμενους δαίμονες εντός τους, ο λούστρος Εβραίος Γιάκος, ο φλύαρος σαν σπουργίτι Βιργίλης (βλάχικης καταγωγής), ο σατανικός εμπειρικός γιατρός Μαργαζής και ο τυχοδιώκτης παπα-Λέρας, ο οποίος καυχιέται ότι εκδύει τις γυναίκες από τα αμαρτήματα και από τα εσώρουχα, μπλέκονται στο γαϊτανάκι που υψώνει ως μιαρή ή ευλογημένη έκρηξη το γινάτι με αφορμή έναν φόνο, μια αυτοκτονία, τον φόβο της αντεκδίκησης, την καταφρόνια της κοινωνίας, τη θρησκεία, τον πλούτο, τη φτώχια, τη ζήλια, τον πόθο, κάποια ανομολόγητα εγκλήματα που θα συμβούν κατά τη Μικρασιατική εκστρατεία, την εθνική ταυτότητα και τον διάβολο ή τον άγγελο που κρύβει καθένας μέσα του. Και κυλά η ζωή τους πότε σαν αγριεμένο ποτάμι και πότε σαν γλυκασμός της άνοιξης.
Πρωταγωνιστές και δευτεραγωνιστές πορεύονται στα χρόνια της ιταλικής κατοχής των Ιωαννίνων του 1917∙ της πρώτης απόπειρας δημιουργίας Ρουμάνικου πριγκιπάτου στην περιοχή της Πίνδου∙ της εξόρυξης πετρελαίου στη Δραγοψά (όπου επιχειρούνται ξανά έρευνες από το 2015)∙ της εκστρατείας στη Μικρά Ασία∙ της προσφυγιάς Μικρασιατών και Ποντίων, αλλά κι εκείνης των Τουρκογιαννιωτών∙ του διχασμού των Ελλήνων σε βενιζελικούς και αντιβενιζελικούς∙ και της μάστιγας της ληστοκρατίας στην Ήπειρο, της οποίας την ύπαιθρο λυμαίνονταν διαβόητοι λήσταρχοι με πολυμελείς συμμορίες (ενίοτε δρούσαν και εντός των πόλεων), ενώ έφταναν να απαγάγουν μέχρι βουλευτές.
Συνάμα οι ήρωες ακολουθούν τα βήματα Εβραίων, Βλάχων, Σαρακατσάνων και όσων Τουρκογιαννιωτών δεν ανταλλάχθηκαν ως αλβανικής καταγωγής ή χατιρικά, και γενικότερα την ταραγμένη χρονική περίοδο πριν από το 1922 και κατά την πρώτη δεκαετία του Μεσοπολέμου με στρατιωτικά κινήματα, επαναστάσεις και κυβερνήσεις επί κυβερνήσεων.
Στο υπόστρωμα της μυθοπλασίας αναπαριστάνεται ολόκληρη εκείνη η εποχή (1917-1929) και προκύπτουν, μέσα από τη δράση των ηρώων, οι νοοτροπίες, οι συμπεριφορές, τα ήθη, η μόδα, κατάρες, ευχές, μάγια και τόσα άλλα.
Συγχρόνως το βιβλίο πραγματεύεται κοινωνικά, διαχρονικά και πανανθρώπινα ζητήματα όπως η συνύπαρξη (χριστιανών και μουσουλμάνων μετά το 1913, όταν ο υποτακτικός γίνεται αφέντης, ή με τους Εβραίους), οι πολυσχιδείς εκφάνσεις της ψυχής, η αγριότητα που κρύβουμε εντός μας και μπορεί να μας μετατρέψει στον πόλεμο και σε άλλες περιστάσεις σε ανδρείους ή σιχαμερούς και ποιος δικαιούται να ονομάζεται Έλληνας. Ασχολείται εκτεταμένα και με το γινάτι είτε ως ξεροκεφαλιά, θυμό, εκδικητικότητα και ούτω καθεξής, είτε ως δημιουργικό και γόνιμο πείσμα.
Στο μυθιστόρημα συνυφαίνονται το ερωτικό στοιχείο, το μυστήριο, η περιπέτεια, το αναπάντεχο, το άγριο και το ήμερο, οι έντονα συγκινητικές στιγμές και πάμπολλοι ανθρώπινοι χαρακτήρες, με τα πάθη, τις προσδοκίες, τα προτερήματα και τα ελαττώματά τους, ενώ υπόσχεται μέσω της αναπαραστατικής δύναμης της γλώσσας την αναγνωστική ευφορία.
Στην ίδια πατρίδα συνυπάρχουν ή συγκρούονται διαφορετικοί κόσμοι, ομάδες και άτομα∙ σμίγουν ή αποχωρίζονται τα όνειρα κι ανακατώνονται τα αίματα, οι θρησκείες και οι γλώσσες∙ κι όλα συμβαίνουν με επίκεντρο τα Γιάννενα, την πόλη των θρύλων και της μυστηριακής γοητείας.
Ο Γιάννης Καλπούζος γεννήθηκε στις Μελάτες Άρτας το 1960. Μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί τα εξής έργα του:
Το 2000 η ποιητική συλλογή: «Το νερό των ονείρων» και το μυθιστόρημα: «Μεθυσμένος δρόμος» από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.
Το 2002 η συλλογή διηγημάτων: «Μόνο να τους άγγιζα» από τις εκδόσεις Κέδρος και το 2005 το μυθιστόρημα: «Παντομίμα Φαντασμάτων» από τις εκδόσεις Άγκυρα.
Το 2006 και το 2007 από τις εκδόσεις Ίκαρος οι ποιητικές συλλογές: «Το παραμιλητό των σκοτεινών Θεών» και «Έρωτας νυν και αεί», με την οποία ήταν υποψήφιος στη "μικρή λίστα" για το κρατικό βραβείο ποίησης.
Το 2008 από τις εκδόσεις Μεταίχμιο το μυθιστόρημα: «Ιμαρέτ» που κέρδισε το Βραβείο Αναγνωστών 2009 και μεταφράζεται στα Ιταλικά, στα Πολωνικά και στα Τουρκικά.
Από τον ίδιο εκδοτικό οίκο το 2011 και το 2013 τα μυθιστορήματα: «Άγιοι και δαίμονες» και «Ουρανόπετρα».
Ο Γιάννης Καλπούζος έχει γράψει και τους στίχους 70 τραγουδιών μεταξύ των οποίων τα: «Ό,τι αγαπώ είναι δικό σου», «Δέκα μάγισσες», «Να 'σουν θάλασσα», «Γιατί πολύ σʼ αγάπησα» και άλλα.
Επίσης τους στίχους στο παιδικό θεατρικό έργο «Τρυφεράκανθος», ενώ συμμετείχε με το διήγημα «Ο Λευτέρης» στο συλλογικό έργο «Τέλος καλό, όλα καλά», εκδόσεις Καστανιώτη 2012.
Τον Απρίλιο του 2014, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ψυχογιός το νέο μυθιστόρημά του: «Ό,τι αγαπώ είναι δικό σου» με πρώτη έκδοση τις 40.000 αντίτυπα.
